باغ چهل ستون تنها قسمت کوچکی از باغ وسیع جهان نما است که پیشینه آن به قبل از دوران صفوی می رسد. شاه عباس اول در میان آن کوشکی بنا کرد که هسته نخستین کاخ چهل ستون بود و تالار میانی کاخ و غرفه های چهار گوشه آن را شامل می شد. در دوران حکومت شاه عباس دوم تحولات چشمگیری در این ساختمان پدید آمد و ایوان ستوندار، ایوان آیینه، سالن های الحاقی در اضلاع شمالی و جنوبی ایوان ستوندار، ایوان های طرفین تالار مرکزی، دو استخر در دو قسمت شرقی و غربی و نقاشی های دیواری تالار مرکزی به بنا افزوده شد این کاخ بطور رسمی در سال 1057 هجری قمری به منظور تشریفات و پذیرایی از پادشاهان و صاحب منصبان دولت های هم عصر دولت صفوی اختصاص داده شد
همزمان با صدارت مسعود میرزا - فرزند ناصرالدین شاه قاجار و مقارن با قرن 12 هجری به دستور شخص او، آسیب هایی به بنا وارد شد که بعدها توسط کارشناسان و اساتید ایتالیایی و ایرانی مرمت گردید. کاخ چهل ستون در تاریخ 15/10/1310 خورشیدی به شماره 108 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.در نامگذاری این بنا به عنوان چهل ستون به دو دلیل می توان اشاره نمود: نخست آنکه عدد 40 در عرفان اسلامی نماد تعدد و کثرت است و دوم آنکه انعکاس تصویر 20 ستون ایوان ضلع شرقی کاخ در استخر مقابل، در مجموع تعداد ستون ها را به چهل می رساند
ديوار نگاره هاي چهل ستون اصفهان نمونه اي از بهترين تزيينات وابسته به معماري در ايران است. اين ديوار نگاره ها بيانگر رويدادهاي تاريخي دوران صفويه و پس از آن به شمار مي رود كه در كنار مضامين مرسوم ادبي و نقوش گياهي و تجريدي با تكنيك تمپرا و رنگ روغن بر روي ديوارهاي گچي به سبك مكتب اصفهان و به شيوه نقاش شهير صفوي، رضا كاشاني متخلص به رضا عباسي نقش شده است.به غير از تصويرهاي مياني تالار اصلي كه داراي امضاي نقاش معروف دوران قاجار صادق نقاش باشي با عبارت "يا صادق الوعد" و تاريخ 1216 هجري قمري است، كليه نگاره هاي فاقد امضا و تاريخ اثر بوده و با عنايت به اينكه شاخص اصلي كاخ چهل ستون، ديوار نگاره ها و نقاشي هاي آن است، مي توان آنها را بر اساس سبك و مضمون به 4 گروه تقسيم مي نمود.يك- صحنه هاي تاريخي كه حكايتگر روابط بين دربار صفوي وهمسايگان شرقي آن است و در تالار بارعام به تصوير كشيده شده اند. دو- قاب هاي كوچك از صحنه هاي جشن و شكار كه در سطح بالايي از راههاي كاخ قرار دارند.سه- صحنه هايي از جشن هاي شاهانه، در گلگشت با مضامين تغزلي-ادبي كه در تاقچه هاي دو اتاق جانبي تالار اصلي به تصوير كشيده شده اند. چهار- بازتاب حضور بيگانگان در دربار صفوي را كه مي توان در نقاشي هاي ايوان هاي ستون دار جانبي بنا مشاهده كرد